Endoskopi, ucunda ışıklı kamera sistemi olan bükülebilen ince bir cihaz kullanılarak hastaların yemek borusu, mide ve oniki parmak barsağının incelendiği cihazdır. Kamera teknolojisindeki gelişmelere paralel olarak sürekli değişen, iyileşen ve geliştirilen cihazlarla artık hastaların iç organları doktorlar tarafından daha detaylı görebilmekte, dokunulabilmekte ve biyopsi örnekleri alınabilmektedir.
Bu işlem esnasında hastalar uyutulduğu için hem güvenli hem de konforlu bir işlem olması sağlanmaktadır. Endoskopi işleminin yapılması için yetki yasalarla gastroenteroloji, gastroenteroloji cerrahisi, çocuk cerrahisi ve çocuk gastroenterolojisi uzmanlarına verilmiştir.
Rutin tanısal endoskopi yaklaşık 10 dakika sürmekte, 6-8 saatlik açlık dışında bir ön hazırlığa gerek duyulmamaktadır. Kanama riski yaratan kan sulandırıcı ilaçlar alan hastaların bunları işlem öncesinde belirtilen sürelerle bırakmış olması gerekebilmektedir.
Toplumda kanser gelişme riski yüksek olan hastalarda takip protokolleri içinde en güvenilir erken tanı yöntemidir. Bu yöntemler hekimler tarafından sadece tanı koymak amaçlı değil, tedavi edici olarak da kullanılabilmektedir.
Endoskopi kimlere yapılır?
Tanısal amaçla:
1. Sebebi açıklanamayan iştahsızlık, kilo kaybı, tedaviye rağmen düzelmeyen mide ve karın ağrısı
2. Yutma güçlüğü, boğazda ve yemek borusunda takılma hissi ve yutma sırasında ağrı hissi,
3. 6 haftalık ilaç tedavisine rağmen düzelmeyen dirençli reflü, ağrılı yutma veya dispepsi
4. Sebebi açıklanamayan süreklilik gösteren kusmalar,
5. Açıklanamayan demir eksikliği anemisi,
7. Radyoloji olarak gösterilmiş lezyonların teyit edilmesi ve histopatolojik teşhisi için biyopsi alınması,
8. Kanamaların yerinin ve sebebinin belirlenmesi (hematemez ve/veya melena)
9. koroziv, Kostik madde alımı sonucu akut hasar tespiti,
10. Siroz hastalarında özofagus ve mide (fundal) varislerin belirlenmesi, periyodik takibi,
11. Özofagusun Barret metaplazisinin belirlenmesi ve periyodik takibi,
12. Malabsorbsiyon sebebininin araştırılması amacıyla ince bağırsak biyopsilerinin alınması amacıyla
13. Adenomatöz mide poliplerinin takibi
14. Kanser araştırmaları (alarm semptomları olanlar ile birinci derecede akrabalarında mide kanseri olanlarda kanser gelişimini erken dönemde belirlemek)
15. Nedeni, Primeri bilinmeyen adenokarsinom veya karaciğer metastazlarının araştırılması amacıyla
16. Çölyak hastalığı / Gluten enteropatisinde duodenumdan biyopsi alınarak kesin teşhisi ve tedavi yanıtsızlığında takip amacıyla
17. Dispeptik yakınmalarda açıklanamayan kötüleşme
18. 45 yaşın üzerinde yeni gelişen ve persistan, PPI kesilincetekrarlayan başka nedenlerle açıklanamayan dispepsi
19. Seçilmiş özofagus, mide ve stoma ülserlerinde iyileşmeyi belirlemek amacıyla kontrol endoskopisi,
20. Atrofik gastrit, intestinal metaplazi ve displazili olgularda takip amacıyla uygun intervallerle
Tedavi amacı ile:
1. Özofagus varislerinin tedavisi (band ligasyonu, skleroterapi, doku yapıştırıcı uygulanması)
2. Varis dışı kanamaların tedavisi (bipolar koagulasyon, Heater probe, Argon plasma Koagulasyon, Adrenalin, sklerozan madde enjeksiyon tedavisi, Ankaferd, koagulasyon yapan köpük ve toz uygulanması, hemoklip uygulanması), anjiodisplazilerin koterizasyonu,
3. Darlıklarda balon, buji dilatasyonu,
4. Polip çıkartılması,
5. Endoskopik mukozal rezeksiyon (dokuda kas tabakasına inmemiş tümöral yapıların çıkartılması)
6. Yabancı cisim çıkartılması,
7. Darlıklara stent yerleştirilmesi,
8. Perkutan endoskopik gastrostomi (PEG beslenme tüpü takılması)
9. Safra kanal tıkanıklığında endoskopik kesi (papillotomi/sfinkterotomi), safra kanal taşlarının kırılması (litotripsi ) ve çıkartılması, darlıkların balon ile genişletilmesi, darlık ve kaçaklara stent yerleştirilmesi için yapılır.